
E-ticaret Ürün URL'lerinizdeki Özel Karakter Sorununu Nasıl Çözersiniz?
E-ticaret sitelerinin başarısında, ürün sayfalarının arama motorları tarafından kolayca bulunabilmesi, kullanıcılar tarafından rahatça anlaşılabilmesi ve sosyal medyada sorunsuz bir şekilde paylaşılabilmesi hayati bir rol oynar. Bu hedeflere ulaşmanın temel taşlarından biri de doğru yapılandırılmış, temiz ve anlaşılır
URL yapısı kullanmaktır. Ancak ne yazık ki, birçok e-ticaret sitesi, ürün isimlerinde kullanılan Türkçe karakterler (ç, ğ, ı, ö, ş, ü) veya diğer özel semboller (% & + = ?) nedeniyle URL'lerde çeşitli sorunlar yaşamaktadır. Bu özel karakterler, hem teknik aksaklıklara yol açarak sitenizin performansını düşürebilir hem de arama motoru optimizasyonu (SEO) çabalarınızı sekteye uğratabilir. Bir SEO editörü olarak, bu makalede e-ticaret ürün URL'lerinizdeki özel karakter sorununu nedenleriyle, olası etkileriyle ve en önemlisi pratik çözüm yollarıyla ele alacağız. Amacımız, sitenizin hem teknik sağlamlığını artırmak hem de
kullanıcı deneyimi ile SEO performansını maksimize etmektir.
Neden Özel Karakterler Sorun Yaratır?
URL'ler, web sitenizdeki her bir kaynağın benzersiz adresidir. İnternetin temel protokolleri, URL'lerin belirli bir formatta olmasını ve yalnızca belirli karakter setlerini içermesini öngörür. Özel karakterler bu standartlara uymadığında, çeşitli sorunlar ortaya çıkar.
Teknik Zorluklar ve Tarama Hataları
Web tarayıcıları, sunucular ve arama motoru örümcekleri, URL'leri standart bir şekilde yorumlamak üzere tasarlanmıştır. Türkçe karakterler gibi Latin alfabesi dışındaki harfler veya noktalama işaretleri, varsayılan olarak URL'lerde kullanılması uygun olmayan karakterlerdir. Bu tür karakterler bir URL'de bulunduğunda, sistemler bunları ya kodlayarak (örneğin, "ö" yerine "%C3%B6" gibi) ya da hata olarak algılayarak işlemeye çalışır. Bu kodlama işlemi, URL'yi gereksiz yere uzatır ve okunurluğunu azaltır. Daha da kötüsü, yanlış veya eksik kodlama, sunucu hatalarına, 404 sayfalarına (bulunamayan sayfa) veya sayfanın hiç yüklenmemesine neden olabilir.
Arama motoru botları (örümcekleri), sitenizi tararken bu tür hatalı veya karmaşık URL'lerle karşılaştığında, sitenizi düzgün bir şekilde dizine ekleyemeyebilir. Bu durum, "tarama bütçesi"nizin (crawl budget) verimsiz kullanılmasına yol açar. Tarama bütçesi, arama motorlarının sitenizde ne kadar sayfa tarayacağına ayırdığı süredir. Eğer botlar özel karakterlerden dolayı takılır veya hatalı URL'lerle karşılaşırsa, sitenizdeki değerli içerikleri keşfetme ve dizine ekleme şansları azalır.
SEO Üzerindeki Olumsuz Etkileri
Temiz, kısa ve anahtar kelime açısından zengin URL'ler,
SEO optimizasyonu için oldukça önemlidir. Özel karakter içeren, karmaşık ve kodlanmış URL'ler, arama motorlarının sayfanızın konusunu anlamasını zorlaştırır.
*
Anahtar Kelime İçerme: Ürün isimlerindeki anahtar kelimelerin URL'de doğal ve okunabilir bir şekilde yer alması, sayfanızın ne hakkında olduğunu arama motorlarına ve kullanıcılara açıkça belirtir. Özel karakterler bu anahtar kelimelerin URL'de doğru temsil edilmesini engeller. Örneğin, "Özel Üretim T-shirt" ürününün URL'si `site.com/ozel-uretim-t-shirt` yerine `site.com/%C3%96zel-%C3%9Cretim-T-shirt` olduğunda, hem okunabilirlik azalır hem de arama motorları için anahtar kelime sinyali zayıflar.
*
Güven ve Tıklama Oranı: Arama sonuçlarında beliren URL'ler, kullanıcıların bir sayfayı tıklayıp tıklamamaları konusunda önemli bir faktördür. Karmaşık, uzun ve anlaşılmayan URL'ler, kullanıcılarda şüphe uyandırabilir ve tıklama oranını (CTR) olumsuz etkileyebilir.
*
Kanonikleşme Sorunları: Bazı durumlarda, özel karakterler farklı URL'lerin aynı içeriği göstermesine neden olabilir (örneğin, `urun.com/ürün` ve `urun.com/urun`). Eğer bu durum doğru bir şekilde yönetilmezse (kanonik etiketlerle), arama motorları bunu kopya içerik olarak algılayabilir ve her iki versiyonu da cezalandırabilir veya hangisini dizine ekleyeceğine karar vermekte zorlanabilir. Bu da sitenizin sıralamalarını olumsuz etkileyebilir.
Kanonik URL kullanımı, bu tür potansiyel sorunların önüne geçmek için kritik öneme sahiptir.
Kullanıcı Deneyimi ve Güven Algısı
Bir URL sadece arama motorları için değil, kullanıcılar için de önemlidir. Karmaşık URL'ler, kullanıcı deneyimini doğrudan etkiler:
*
Paylaşım Zorluğu: Sosyal medya platformlarında veya e-posta yoluyla paylaşılacak URL'lerin kısa, temiz ve anlaşılır olması tercih edilir. Özel karakterlerle dolu, uzun ve kodlanmış URL'ler hem görsel olarak iticidir hem de kopyala-yapıştır işlemlerinde sorunlara yol açabilir.
*
Güven Algısı: Kullanıcılar, anlaşılır ve basit URL'leri daha güvenilir bulma eğilimindedir. İçinde anlamsız karakter dizileri barındıran URL'ler, dolandırıcılık veya spam siteleriyle ilişkilendirilebilir, bu da marka imajınıza zarar verebilir.
*
Memorabilite: Akılda kalıcı URL'ler, doğrudan erişimi teşvik eder. Uzun ve kodlanmış URL'lerin akılda kalması neredeyse imkansızdır.
İdeal E-ticaret Ürün URL Yapısı Nasıl Olmalı?
İdeal bir e-ticaret ürün URL'si, hem arama motorları hem de kullanıcılar için optimize edilmiş olmalıdır. İşte temel prensipler:
Okunabilirlik ve Anlaşılırlık
URL'ler, insan tarafından okunabilir ve sayfanın içeriği hakkında ipucu vermelidir. Anahtar kelimelerin doğal bir şekilde, aşırıya kaçmadan URL içinde yer alması faydalıdır. Örneğin, `urun.com/kategori/urun-adi` şeklindeki bir yapı, `urun.com/p/12345?ref=xyz` yapısından çok daha iyidir.
Tutarlılık ve Sadelik
URL'ler genel olarak küçük harflerle yazılmalı ve kelimeler arasında ayırıcı olarak tire (-) kullanılmalıdır. Alt çizgi (_) yerine tire kullanımı, Google tarafından da tavsiye edilen bir pratiktir. Stop kelimeler (ve, ile, bir vb.) genellikle URL'den çıkarılabilir.
Güvenlik ve Performans
Temiz URL'ler, hem web sunucularının hem de tarayıcıların URL'leri daha hızlı ve hatasız işlemesine yardımcı olur. Bu, sayfa yükleme sürelerini potansiyel olarak iyileştirerek genel site performansına katkıda bulunur. Ayrıca, güvenlik açısından da karmaşık URL'lere göre daha az potansiyel zafiyet taşırlar.
Özel Karakter Sorununu Çözmek İçin Etkili Yöntemler
Özel karakter sorununu çözmek için çeşitli stratejiler ve araçlar mevcuttur. Bu yöntemleri uygulayarak, hem SEO performansınızı artırabilir hem de
kullanıcı deneyimini iyileştirebilirsiniz.
Karakterleri Dönüştürme ve Temizleme
Bu, özel karakter sorununu kökten çözmenin en etkili yoludur. URL'leri oluştururken veya mevcut URL'leri temizlerken aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
*
Latinizasyon (Transliterasyon): Türkçe karakterler (ç, ğ, ı, ö, ş, ü) ve diğer dillerdeki benzer karakterler, Latin alfabesindeki karşılıklarına dönüştürülmelidir. Örneğin:
* ç -> c
* ğ -> g
* ı -> i
* ö -> o
* ş -> s
* ü -> u
Bu işlem genellikle "slug" oluşturma olarak adlandırılır ve modern e-ticaret platformlarının çoğunda otomatik olarak yapılır.
*
Noktalama İşaretleri ve Sembolleri Kaldırma: Virgülden, ünlemden, soru işaretinden ve diğer özel sembollerden kaçınılmalıdır. Genellikle bu karakterler ya tamamen kaldırılır ya da boşluklarla değiştirildikten sonra boşluklar tireye dönüştürülür. Örneğin, "Efsanevi & Yüksek Kalite Ürün!" -> "efsanevi-yuksek-kalite-urun".
*
Boşlukları Tireye Dönüştürme: URL'lerde boşluk karakteri kullanılamaz. Boşluklar mutlaka tire (-) ile değiştirilmelidir.
Bu tür otomatik dönüştürme işlemleri için genellikle e-ticaret platformunuzun ayarlarında veya ürün oluşturma modüllerinde seçenekler bulunur. Eğer platformunuz bunu otomatik yapmıyorsa, ürün adlarını URL'ye dönüştürmek için özel bir kod veya eklenti kullanmanız gerekebilir.
URL Kodlama ve Normalizasyon
Bazı durumlarda, özellikle URL'nin sorgu dizisi (query string) kısmında (örneğin, `site.com/ara?sorgu=özel+ürün`) özel karakterlerin kullanılması kaçınılmaz olabilir. Bu gibi durumlarda, özel karakterler
URL kodlama adı verilen bir işlemle güvenli bir formata dönüştürülür. Örneğin, boşluk karakteri `%20` ile, `ö` karakteri `%C3%B6` ile temsil edilir.
Bu işlem, URL'nin genel yapısı bozulmadan özel karakterlerin doğru bir şekilde iletilmesini sağlar. Modern web sunucuları ve tarayıcıları bu kodlamayı otomatik olarak işler. Ancak URL yolunun (path) kendisinde (yani alan adından sonraki `/` ile ayrılan kısım) bu tür kodlanmış karakterlerden mümkün olduğunca kaçınmak, yukarıda bahsedilen tüm SEO ve kullanıcı deneyimi avantajları için kritik öneme sahiptir. Temiz bir
URL kodlama için, karakterleri dönüştürerek URL'yi oluşturmak her zaman öncelikli olmalıdır. Eğer bu süreçte manuel yardıma ihtiyacınız olursa, basit bir 'URL Kodlama Aracı' çevrimiçi olarak bulunabilir ve kullanışlı olabilir. Web sitenizin ve tarayıcılarınızın
UTF-8 karakter setini desteklemesi, bu kodlama süreçlerinin doğru çalışması için temeldir.
301 Yönlendirmeleri Kullanımı
Eğer sitenizde halihazırda özel karakterler içeren eski URL'ler varsa, bu URL'leri yeni, temiz ve optimize edilmiş URL'lere kalıcı olarak yönlendirmek için 301 yönlendirmeleri kullanmalısınız. Bu, hem eski URL'lere verilen bağlantı değerini (link equity) yeni URL'lere aktarır hem de kullanıcıların ve arama motorlarının eski adresleri ziyaret ettiğinde doğru sayfaya ulaşmasını sağlar. Özellikle sitenizin taşınması veya
URL yapısının değiştirilmesi gibi büyük dönüşümlerde bu adım hayati öneme sahiptir.
Kanonik URL'lerin Önemi
Yukarıda bahsedildiği gibi, farklı URL'lerin aynı içeriği gösterme potansiyeli (örneğin, büyük/küçük harf farklılıkları veya özel karakterlerin farklı kodlama biçimleri) kopya içerik sorunlarına yol açabilir. Bu durumu önlemek için, her ürün sayfasında `rel="canonical"` etiketini kullanarak tercih ettiğiniz, temiz URL versiyonunu arama motorlarına bildirmelisiniz. Bu etiket, arama motorlarına "Bu sayfanın asıl ve tercih edilen versiyonu budur" mesajını verir ve SEO gücünüzü tek bir URL'de toplar. `/makale.php?sayfa=kanonik-url-neden-onemli` adresindeki makalemizi okuyarak kanonik URL'ler hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Yazılım ve Platform Çözümleri
Çoğu modern e-ticaret platformu (Shopify, WooCommerce, OpenCart vb.), URL oluşturma sürecinde özel karakterleri otomatik olarak dönüştürme veya temizleme yeteneğine sahiptir. Bu özellikler genellikle platformun ürün ayarları veya genel SEO ayarları bölümünde bulunur. Eğer kendi özel yazılımınızı kullanıyorsanız, ürün ekleme veya düzenleme esnasında bu dönüşümleri gerçekleştirecek bir kodlama katmanı eklemeniz gerekecektir.
Periyodik Denetim ve Bakım
URL yapınızın sağlıklı kaldığından emin olmak için düzenli denetimler yapmalısınız. Google Search Console, sitenizdeki tarama hatalarını ve 404 sayfalarını belirlemek için paha biçilmez bir araçtır. Ayrıca, çeşitli çevrimiçi "broken link checker" (bozuk bağlantı denetleyicisi) araçları da sitenizdeki sorunlu URL'leri tespit etmenize yardımcı olabilir. Bu denetimler, sitenizin sürekli olarak yüksek
SEO optimizasyonu standartlarında kalmasını sağlar.
Google AdSense ve Temiz URL'lerin İlişkisi
Bir SEO editörü olarak Google AdSense politikaları bilgisiyle, temiz URL'lerin AdSense doğrudan bir gereklilik olmasa da, sitenizin genel sağlığı ve kalitesi üzerindeki etkisinin AdSense performansınızı dolaylı olarak nasıl etkilediğini vurgulamak önemlidir. Google, reklamlarını yayınladığı sitelerden yüksek
kullanıcı deneyimi ve kaliteli içerik bekler. Düzenli, hatasız ve kullanıcı dostu bir URL yapısı, sitenizin arama motorları tarafından daha iyi taranmasına, dizine eklenmesine ve sonuç olarak daha yüksek sıralamalar almasına yardımcı olur. Bu da sitenize daha fazla organik trafik çekerek, reklam gösterimlerinizi ve tıklama oranlarınızı potansiyel olarak artırır.
Kötü yapılandırılmış URL'ler veya çok sayıda 404 hatası olan bir site, Google'ın kalite standartlarına uygun bulunmayabilir ve bu durum, sitenizin AdSense onayı almasını zorlaştırabilir veya mevcut reklam gösterimlerinizi olumsuz etkileyebilir. Özellikle `AdSense politikaları`, içeriğin kalitesini, sitenin gezinilebilirliğini ve genel kullanıcı deneyimini önemser. Temiz URL'ler, bu politikalarla uyumlu, profesyonel ve güvenilir bir web varlığı oluşturmanın temel unsurlarından biridir. Bu konuda daha fazla bilgi için `/makale.php?sayfa=sayfa-hizi-ve-seo-iliskisi` adresindeki makalemizi de inceleyebilirsiniz.
Sonuç
E-ticaret ürün URL'lerinizdeki özel karakter sorununu çözmek, yalnızca teknik bir düzeltme değil, aynı zamanda sitenizin genel
SEO optimizasyonu,
kullanıcı deneyimi ve arama motorlarındaki görünürlüğü için stratejik bir yatırımdır. Karakterleri doğru bir şekilde dönüştürmek, 301 yönlendirmeleri kullanmak,
kanonik URL'leri belirlemek ve periyodik denetimler yapmak gibi adımlarla, sitenizi hem arama motoru botları hem de potansiyel müşteriler için daha erişilebilir, anlaşılır ve güvenilir hale getirebilirsiniz. Unutmayın ki, basit ve etkili bir
URL yapısı, dijital dünyadaki varlığınızın temelini oluşturur ve e-ticaret başarınız için vazgeçilmez bir unsurdur.