Google Arama Konsolu'nda URL Kodlama Hataları Nasıl Tespit Edilir ve Düzeltilir?

Web sitenizin arama motorlarındaki görünürlüğü ve kullanıcı deneyimi için URL yapısının önemi yadsınamaz. Arama motoru örümcekleri, yani botlar, interneti tararken web sitenizin URL'lerini anlamalı ve doğru şekilde dizine ekleyebilmelidir. Bu süreçte karşılaşılan en yaygın ve göz ardı edilen sorunlardan biri, URL kodlama hatalarıdır. Bu hatalar, web sitenizin teknik SEO sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir, arama motorlarının sayfalarınızı doğru bir şekilde taramasını engelleyebilir ve dolayısıyla sıralama performansınıza zarar verebilir.
Bir SEO editörü olarak, Google AdSense politikalarına uygun ve kullanıcı odaklı içerik üretmenin temel taşlarından birinin teknik mükemmellik olduğunu biliyorum. URL kodlama hataları, dolaylı yoldan AdSense reklamlarının gösterimini ve gelir potansiyelinizi bile etkileyebilir, zira hatalı URL'lere sahip sayfalar yeterince trafik alamaz veya hiç dizine eklenmeyebilir. Bu makalede, Google Arama Konsolu'nu (eski adıyla Google Web Yöneticisi Araçları) kullanarak URL kodlama hatalarını nasıl tespit edeceğinizi ve bu sorunları nasıl etkili bir şekilde düzeltebileceğinizi ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Amacımız, web sitenizin arama motorları için daha anlaşılır hale gelmesini ve sorunsuz bir kullanıcı deneyimi sunmasını sağlamaktır. Bu süreçte doğru bir URL Kodlama Aracı kullanmanın ne kadar faydalı olduğunu da göreceğiz.

URL Kodlama Neden Önemlidir?

URL'ler, web üzerindeki kaynakların adresleridir. Bu adreslerin belirli bir formatta olması gerekir. RFC 3986 standardına göre, URL'ler yalnızca belirli bir karakter setini (ASCII alfanümerik karakterler ve birkaç özel işaretleyici) kullanabilir. Boşluklar, Türkçe karakterler (ç, ğ, ı, ö, ş, ü) ve diğer birçok özel karakter bu sete dahil değildir. Bu karakterler URL'de doğrudan kullanıldığında sorunlara yol açar. İşte bu noktada URL kodlama devreye girer. Kodlama, bu "güvenli olmayan" karakterleri `%XX` formatında temsil ederek URL'nin standartlara uygun hale gelmesini sağlar. Örneğin, bir boşluk `%20` olarak, `ğ` karakteri `%C4%9F` olarak kodlanır.
Doğru URL kodlamanın önemi birkaç temel faktöre dayanır:
* Arama Motoru Anlaşılabilirliği: Googlebot ve diğer arama motoru örümcekleri, doğru kodlanmış URL'leri hatasız bir şekilde okuyup yorumlayabilir. Hatalı URL'ler, botların sayfanızı bulmasını, taramasını ve dizine eklemesini zorlaştırır veya imkansız hale getirir. Bu da SEO performansınız için kritik bir engel oluşturur.
* Kullanıcı Deneyimi: Kullanıcılar, kopyalayıp yapıştırdıklarında veya paylaştıklarında bozuk görünen URL'lerle karşılaşmazlar. Doğru kodlanmış URL'ler, bağlantıların düzgün çalışmasını ve içeriğe erişimi garanti eder.
* Tutarlılık ve Güvenlik: URL'lerin tutarlı bir şekilde kodlanması, farklı sistemler ve tarayıcılar arasında uyumluluk sağlar. Ayrıca, bazı özel karakterlerin URL'lerde doğrudan kullanılması güvenlik açıklarına (örneğin XSS - Cross-Site Scripting) yol açabilir.
Yanlış veya eksik kodlama, web sitenizin genel web sitesi performansını olumsuz etkileyebilir ve arama motoru optimizasyonu çabalarınızı boşa çıkarabilir. Bu nedenle, bu tür hataların erken tespiti ve hızlı düzeltilmesi hayati önem taşır.

Google Arama Konsolu'nda URL Kodlama Hatalarını Tespit Etme

Google Search Console, web sitenizin Google arama sonuçlarındaki performansını izlemek ve yönetmek için sunduğu araçlarla URL kodlama hatalarını tespit etmede en güçlü yardımcılarınızdan biridir.

Genel Bakış ve Hata Raporları

Google Arama Konsolu'nda, web sitenizin genel sağlık durumunu gösteren "Genel Bakış" bölümü önemli uyarılar içerebilir. Ancak URL kodlama hataları genellikle daha spesifik raporlarda gizlidir.
* Kapsam (Dizin Oluşturma) Raporu: Bu rapor, sitenizdeki hangi sayfaların Google tarafından dizine eklendiğini, hangilerinin eklenmediğini ve nedenlerini gösterir. "Hatalar" veya "Dışlananlar" sekmesi altında, hatalı URL yapılandırması nedeniyle dizine eklenemeyen sayfaları görebilirsiniz. Örneğin, "Geçersiz URL", "Gönderilen URL'de tarama sorunu" veya "Sunucu hatası" gibi ifadeler hatalı kodlanmış URL'lere işaret edebilir. Bu bölümde gösterilen URL'leri dikkatlice inceleyerek, kodlama sorunlarının varlığını belirleyebilirsiniz.
* URL Denetimi Aracı: Bu araç, belirli bir URL'nin Google tarafından nasıl görüldüğünü anlamanıza olanak tanır. Hatalı olduğunu düşündüğünüz bir URL'yi buraya girerek, Google'ın bu URL'yi nasıl taradığını ve dizine eklediğini görebilirsiniz. Eğer Google, gönderdiğiniz URL'yi farklı bir formatta yorumluyorsa veya bir hata mesajı alıyorsanız, bu bir kodlama sorununa işaret edebilir. Canlı URL'yi test etme özelliği ile de Googlebot'un o anki durumu nasıl algıladığını kontrol edebilirsiniz.
* Site Haritaları Bölümü: Sitenizin XML site haritasını Google Search Console'a gönderdiğinizde, Google bu haritayı tarar ve içerisinde bir problem olup olmadığını bildirir. Eğer site haritanızda hatalı veya yanlış kodlanmış URL'ler varsa, bu bölümde "URL hatası" veya "Hatalı URL biçimi" gibi uyarılar alabilirsiniz. Site haritasındaki URL'lerin doğru kodlanması, arama motorlarının sitenizi en verimli şekilde taramasını sağlar.
* Tarama İstatistikleri: Google Search Console'un "Ayarlar" bölümü altında yer alan "Tarama istatistikleri" raporu, Googlebot'un sitenizi nasıl taradığını detaylı bir şekilde gösterir. Burada tarama hataları, taranan URL sayısı ve boyutu gibi metrikler bulunur. Eğer tarama hatalarında ani bir artış görüyorsanız veya belirli bir URL tipinde tutarsızlıklar fark ediyorsanız, bu durum URL kodlama sorunlarına işaret edebilir.

Manuel Kontrol ve Ek Araçlar

Google Search Console'un sunduğu otomatik raporlamanın yanı sıra, manuel kontroller ve ek araçlar da oldukça faydalıdır.
* Tarayıcı Adres Çubuğu: Web sitenizdeki bağlantılara tıklarken veya URL'leri adres çubuğuna yazarken, tarayıcının URL'yi nasıl yorumladığına dikkat edin. Bazı tarayıcılar, kullanıcı dostu olması için kodlanmış karakterleri (örn. `%20` yerine boşluk) görsel olarak çözebilir. Ancak, kopyalayıp başka bir yere yapıştırdığınızda ham kodlanmış halini görmelisiniz. Eğer tarayıcınız bile tutarsız veya bozuk bir URL gösteriyorsa, bu net bir sorundur.
* Online URL Kodlama Araçları: Şüphe duyduğunuz URL'leri çevrimiçi bir URL Kodlama Aracına yapıştırarak doğru şekilde kodlanıp kodlanmadığını kontrol edebilirsiniz. Bu araçlar, URL'yi standartlara göre kodlar ve size olması gereken formatı gösterir. Eğer sitenizdeki URL ile araçtan çıkan sonuç farklıysa, bir sorun var demektir.

Sık Görülen URL Kodlama Hataları ve Nedenleri

URL kodlama hataları, genellikle karakterlerin yanlış yorumlanmasından veya yanlış fonksiyonların kullanılmasından kaynaklanır.

Geçersiz Karakter Kullanımı

URL'lerde doğrudan kullanılamayan karakterlerin (örn. boşluk, `&`, `=`, `?`, `#`, `/` gibi ayrılmış karakterler veya Türkçe karakterler) kodlanmaması en yaygın hatadır.
* Boşluklar: `urun detay.html` gibi bir URL, doğru bir şekilde `urun%20detay.html` olarak kodlanmalıdır.
* Türkçe Karakterler: `öğrenci.html` gibi bir URL, UTF-8 kodlamasıyla `%C3%B6%C4%9Frenci.html` olarak görünmelidir. Bu karakterlerin doğrudan kullanılması çoğu zaman tarayıcıların veya sunucuların bunları yanlış yorumlamasına neden olur.
* Ayrılmış Karakterler: `?` ve `&` gibi karakterler URL parametreleri için özel anlam taşır. Eğer metin içinde bu karakterleri kullanmanız gerekiyorsa, onların da kodlanması gerekir (örn. `&` yerine `%26`).

Çift Kodlama (Double Encoding)

Bu, bir URL'nin birden fazla kez kodlanması durumudur. Örneğin, `%20` olması gereken bir boşluk, yanlışlıkla `%2520` olarak kodlanabilir. Bu durum, genellikle sunucu tarafındaki kodlama fonksiyonlarının veya CMS'lerin URL'leri otomatik olarak birden fazla kez işlemesiyle ortaya çıkar. Arama motorları çift kodlanmış URL'leri genellikle anlayamaz ve bu da 404 hatalarına yol açar.

Yanlış Karakter Seti (Encoding) Ayarları

Web sitesinin genel karakter seti (örneğin UTF-8 veya ISO-8859-1) ile URL'lerin oluşturulduğu karakter setinin uyumsuz olması da kodlama sorunlarına yol açar. Günümüz web standartlarında UTF-8, özel ve uluslararası karakterleri destekleyen evrensel bir kodlama standardı olarak kabul edilir. Eğer siteniz UTF-8 kullanırken, URL'leriniz ISO-8859-1'e göre oluşturuluyorsa, özellikle Türkçe karakterlerde sorunlar yaşanacaktır.

CMS veya Eklenti Hataları

WordPress, Joomla, Drupal gibi içerik yönetim sistemleri (CMS) veya bunlara eklenen SEO eklentileri (Yoast SEO, Rank Math vb.), URL'leri otomatik olarak oluşturur. Bazen bu sistemlerin veya eklentilerin hatalı yapılandırmaları veya yazılımsal sorunları, yanlış kodlanmış URL'lerin üretilmesine neden olabilir. Özellikle permalink ayarları doğru yapılmadığında bu durum ortaya çıkabilir.

URL Kodlama Hatalarını Düzeltme Yöntemleri

URL kodlama hatalarını düzeltmek, genellikle web sitenizin teknik altyapısına ve kullandığınız platforma bağlı olarak değişiklik gösterir.

Doğru Karakter Kodlamasını Sağlama (UTF-8)

Web sitenizin genel olarak UTF-8 karakter setini kullandığından emin olun.
* HTTP Başlıkları: Sunucunuzun `Content-Type: text/html; charset=UTF-8` başlığını gönderdiğinden emin olun. Bu genellikle sunucu yapılandırması (örn. Apache için `.htaccess`, Nginx için `nginx.conf`) veya programlama dili ayarlarıyla yapılır.
* HTML Meta Etiketi: HTML dosyalarınızın `` bölümünde `` etiketinin bulunduğundan emin olun.
* Veritabanı Ayarları: Eğer URL'leriniz veritabanında saklanıyorsa, veritabanının ve tabloların da UTF-8 kodlamasını kullandığından emin olun.

URL Oluşturma Fonksiyonlarını Gözden Geçirme

Dinamik URL'ler oluşturan kod parçacıklarını inceleyin.
* Programlama Dili Fonksiyonları: Kullandığınız programlama dilinin (PHP, Python, JavaScript vb.) URL kodlama için doğru fonksiyonları kullandığından emin olun. Örneğin, PHP'de `urlencode()` veya `rawurlencode()` fonksiyonları, URL'deki özel karakterleri doğru şekilde kodlar. `urldecode()` fonksiyonunu, kodlanmış bir URL'yi geri çözmek için kullanırken dikkatli olun; genellikle kullanıcıdan alınan veya veritabanından çekilen verileri doğrudan URL'ye koymadan önce kodlamak gerekir.
* Özel Karakter İşleme: URL'lerinizde özel karakterler veya Türkçe karakterler kullanılıyorsa, bu karakterlerin doğru bir şekilde UTF-8'e dönüştürülerek kodlandığından emin olun.

CMS Ayarlarını ve Eklentileri Kontrol Etme

* Permalink Yapılandırması: WordPress kullanıyorsanız, "Ayarlar > Kalıcı Bağlantılar" bölümünü kontrol edin ve uygun bir permalink yapısı seçtiğinizden emin olun. Genellikle "Yazı adı" veya "Özel Yapı" seçenekleri tercih edilir ve CMS otomatik olarak boşlukları ve özel karakterleri kodlar.
* SEO Eklentileri: Yoast SEO, Rank Math gibi eklentilerin URL oluşturma ve düzenleme ayarlarını gözden geçirin. Bu eklentiler genellikle URL'lerin temiz ve SEO dostu olmasını sağlar ancak bazen yanlış yapılandırmalar sorun yaratabilir.
* Güncellemeler: CMS'nizi ve eklentilerinizi düzenli olarak güncel tutun. Geliştiriciler, sıkça karşılaşılan URL sorunlarını güncellemelerle giderirler.

.htaccess veya Web Sunucu Kuralları

Apache sunucusu kullanıyorsanız, `.htaccess` dosyanızdaki `RewriteRule` veya `Redirect` direktiflerini kontrol edin. Yanlış yapılandırılmış yeniden yazma kuralları, URL'lerin yanlış kodlanmasına veya çift kodlanmasına neden olabilir. Örneğin, bir kuralın zaten kodlanmış bir URL'yi tekrar işlemesi bu tür bir sorun yaratabilir. Bu konuda deneyiminiz yoksa, uzman yardımı almaktan çekinmeyin.

301 Yönlendirmeleri Kullanma

Mevcut hatalı URL'leriniz varsa ve bu URL'lere dışarıdan bağlantılar geliyorsa, trafik kaybetmemek ve SEO değerini korumak için 301 kalıcı yönlendirmeleri kullanın. Hatalı URL'lerden, doğru bir şekilde kodlanmış eşdeğer URL'lere yönlendirme yaparak hem kullanıcıları hem de arama motoru botlarını doğru sayfaya ulaştırabilirsiniz. Bu, özellikle büyük sitelerde geçmiş hataları gidermek için önemli bir adımdır. Daha fazla bilgi için '301 Yönlendirmeleri ve SEO İlişkisi' başlıklı makalemizi okuyabilirsiniz: `/makale.php?sayfa=301-yonlendirmeleri-seo`

Düzeltmeler Sonrası Takip ve İzleme

URL kodlama hatalarını düzelttikten sonra işiniz bitmez. Yapılan düzeltmelerin etkilerini izlemek ve gelecekte benzer sorunların önüne geçmek için düzenli takip şarttır.
* Google Search Console'da Tekrar Dizin Oluşturma Talepleri: Hataları giderdiğiniz sayfalar için Google Search Console'daki "URL Denetimi" aracını kullanarak Google'dan tekrar dizine ekleme talep edin. Bu, Googlebot'un güncellenmiş URL'leri daha hızlı fark etmesini sağlar.
* Kapsam Raporunu Takip Etme: "Kapsam" raporunu periyodik olarak kontrol ederek, daha önce hata olarak gösterilen URL'lerin "Dizin Oluşturuldu" durumuna geçtiğini veya hatalı URL sayısının azaldığını doğrulayın.
* Site Haritası Güncellemeleri: Eğer site haritanızda hatalı URL'ler varsa, düzeltmeleri yaptıktan sonra site haritanızı güncelleyin ve Google Search Console'a tekrar gönderin.
* Web Sitesi Performansı ve Trafik İzleme: Web sitesi performansını izlemek için Google Analytics gibi araçları kullanın. Hataların düzeltilmesi, organik trafikte ve kullanıcı deneyiminde olumlu bir etki yaratmalıdır. Özellikle URL kodlama hataları giderildikten sonra sayfa görünümlerinde ve ortalama oturum süresinde iyileşmeler gözlemleyebilirsiniz. Ayrıca, sunucu loglarını inceleyerek 404 hatalarının azaldığını doğrulayabilirsiniz.
* Periyodik Kontroller: Sitenize yeni sayfalar ekledikçe veya mevcut içeriği güncelledikçe, URL kodlama hatalarını düzenli olarak kontrol etmeyi bir alışkanlık haline getirin. Özellikle yeni bir CMS eklentisi kurduğunuzda veya sisteminizde büyük bir güncelleme yaptığınızda bu kontroller daha da kritik hale gelir. Bu süreçte manuel kontrollerinizi bir URL Kodlama Aracı ile desteklemek size zaman kazandıracaktır.

Sonuç

URL kodlama hataları, web sitenizin arama motoru optimizasyonu (SEO) için önemli bir engel teşkil edebilir. Bu hatalar, arama motorlarının sayfalarınızı doğru bir şekilde taramasını, dizine eklemesini ve sıralamasını engellerken, aynı zamanda kullanıcı deneyimini de olumsuz etkiler. Neyse ki, Google Search Console gibi güçlü araçlar ve doğru yaklaşımlarla bu hataları tespit etmek ve düzeltmek mümkündür.
Web sitenizin teknik sağlığını düzenli olarak kontrol etmek, doğru URL kodlama pratiklerini benimsemek ve özellikle Türkçe karakterler gibi özel durumları doğru bir şekilde yönetmek, uzun vadeli SEO başarınız için kritik öneme sahiptir. Unutmayın, iyi kodlanmış ve temiz URL'ler, hem arama motoru botları hem de son kullanıcılar için web sitenizi daha anlaşılır, güvenilir ve erişilebilir kılar. Bu da dolaylı yoldan AdSense gelirlerinizin artmasına ve markanızın dijital dünyadaki varlığının güçlenmesine yardımcı olur. Sürekli kontrol ve proaktif bir yaklaşımla, web sitenizin arama motoru optimizasyonunun genel sağlık durumunu en üst düzeyde tutabilirsiniz. Ayrıca, bağlantılarınızı düzenli olarak kontrol etmek için bir 'Kırık Bağlantı Denetleyicisi' kullanma hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, ilgili makalemizi ziyaret edebilirsiniz: `/makale.php?sayfa=kirik-baglanti-denetleyicisi-kullanimi`